عسلک یا عسل برگ چیست؟

عسلک یا عسل برگ چیست؟ طرز تهیه و تولید عسلک چگونه است، موارد استفاده، کاربرد، خواص و نحوه تشخیص آن از عسل طبیعی و … از جمله سوال هایی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است.
عسلک چیست؟ عسلک یا عسل برگ، مایع شیرینی است که توسط زنبورعسل و بعضی حشرات مکنده (شته ها و شپشک ها) به ویژه شته گیاهان و حشرات پولک دار که از گیاهان تغذیه می کنند، استخراج شده و ذخیره می شود که در مقایسه با عسل از طعم و کیفیت پایین تری برخوردار می باشد.

طرز تهیه عسلک
عسلک یا عسل جنگل نوعی از عسل است که طرز تهیه آن با عسل متفاوت می باشد، به طوری که این ماده از شهد شکوفه ها تهیه نشده بلکه از شهدی که توسط حشراتی چون شته که ازگیاهان تغذیه می کنند و به جای آن ماده شیرین و چسبناکی جای می گذارند، تولید می شود.
عسلک معمولا از درختان مخروطی و خوشمزه همچون کاج و صنوبر ترشح می شود، اگرچه همچنین ممکن است از چمن ها و گیاهان نیز تولید گردد.

نحوه تولید عسلک
عسلک توسط گونه های خاصی از پرندگان، زنبورها، حشرات و زنبورعسل جمع آوری می شود که در این میان، زنبورعسل آن را به یک عسل قوی و تیره رنگی تبدیل می کند.
اروپاییان بعضی از انواع عسلک را بسیار لذیذ و خوشمزه دانسته و گاها به همین خاطر در جنگل ها با استفاده از مورچه ها نسبت به تولید این نوع از عسلک ها اقدام می نمایند.

موارد استفاده از عسلک و شهد
عسلک در زمان کمبود شهد اهمیت بیشتری داشته و احتمالا روی برگ درختانی مانند بلوط، راش، سپیدار، باقی مانده سوخته مواد آلی، نارون، گردوی آمریکایی، افرا، سدر، صنوبر، درختان میوه و غیره یافت می شود.

خواص یا فواید دارویی و درمانی عسلک
فایده یا خاصیت عسلک نسبت به عسل در مقایسه موارد زیر بدست می آید:
1- میزان لوولوز و دکستروز عسلک از عسل کمتر می باشد.
2- غالبا رنگ عسلک از عسل تیره تر است (بنابراین مواد آنتی اکسیدانی آن بیشتر خواهد بود).
3- PH یا اسیدیته عسلک از عسل بیشتر است (لذا مواد باکتریایی کمتری در آن موجود خواهد بود).
4- مقادیر قند عسلک از عسل بیش تر است.
5- خاکستر و نیتروژن عسلک از عسل بیشتر می باشد.

بنابراین با دانستن و مقایسه خواص و فواید دارویی و درمانی عسلک نسبت به عسل، می توان بهترین استفاده و کاربرد را از آن گرفت.
همچنین با استفاده از این تفاوت ها و اختلاف ها می توان پایه و اساس روشی را برای تشخیص انواع عسل از عسلک پی ریزی نمود.

تحقیق درباره عسلک زنبورعسل
در تحقیق های انجام شده درباره عسلک اثبات شد که وجود دو نوع آنزیم، که از حشرات مکنده و زنبورعسل در هنگام تولید عسلک بدان وارد شده، موجب ایجاد قندهای پیچیده تر از قندهای عسل در عسلک گشته است.
بسیاری از محققین قندهای عسلک را با استفاده از روش های مختلف تجزیه کرده اند. لوولوز، دکستروز و ملزیتوز مدت ها پیش شناخته شده بودند. تعدادی از دانشمندان قند ارلوز را در چندین نوع عسلک یافتند.
ضمنا یکی دیگر از محققین یکی سری قند حاصل از افزودن گلوکز به ارلوز را پیدا کرد و همچنین توانست نشان دهد که ملزیتوز در گیاهان وجود نداشته ولی با آنزیم موجود در شته ها، از شیره سوکروز گیاهان تهیه می شود.

تحقیق در مورد عسلک یا عسل برگ
طبق مباحث قبلی و تحقیق های انجام شده در مورد عسلک یا عسل برگ، معلوم شد که این ماده دارای قندهای پیچیده تر نسبت به عسل بوده و همچنین انواع این قندها نیز مشخص گردیدند.
اکنون تمام محققین معتقدند که حداقل دو نوع عسلک حاوی ارلوز یا ملزیتوز و یا مخلوطی از آنها بوده که به حشره یا حشرات تولید کننده آنها بستگی دارد. رافینوز نیز احتمالا یکی از مواد تشکیل دهنده عسلک است و همچنین تا کنون ملزیتوز هرگز به طور مستقیم از گیاه جدا نشده است
عسلکِ دارای ملزیتوز اغلب حتی در شان به سرعت شکرک می زند ولی در صورت وجود قند کافی، عسلک دارای ارلوز شکرک نمی زند. مسئله جالب این است که آنزیم های حشرات باعث کاهش مواد سمی شیره گیاهان می شوند.

تشخیص عسل از عسلک
طعم و خواص عسلک مشابه ذرت یا ملاس نیشکر است و معمولا به دلیل عدم دسترسی به آزمایش ها کافی با عسل طبیعی اشتباه می شود. یک روش مفید و قدیمی اندازه گیری پلاریزاسیون است.
برای تشخیص عسل از عسلک می توان از نور پلاریزه استفاده کرد به طوری که هنگام عبور نور پلاریزه از عسلک این نور به سمت راست می چرخد ولی عسل طبیعی نور پلاریزه را به سمت چپ منحرف می کند.

کاربرد های اشتباه عسلک
عسلک یا عسل برگ برخلاف تصور عموم مردم، برای استفاده یا مصرف افراد دیابتی به علت وجود مواد قندی بیشتر مناسب نمی باشد.
همچنین کاربرد و استفاده از عسلک برای ذخیره زمستانی زنبورها نیز اشتباه می باشد. قبلا تصور می شد که علت این مسئله به خاطر میزان ملزیتوز و دکسترین آن است، اما یکی از دانشمندان تاثیرات سمی آن بر زنبورهای عسل را، عمدتا مربوط به نمک های معدنی به ویژه پتاسیم موجود در این ماده دانست.